EMC Verdieping
Hoe zag Amsterdam er aan het begin van de 17e eeuw uit?
Van oorsprong was Amsterdam een kleine stad dat in Europa niet zo veel voorstelde. De mensen leefden er vooral van de visserij op de Zuiderzee, van de ambacht, van de handel en boeren verkochten er hun producten op de markt. Vanaf de 17e eeuw groeide de stad spectaculair en werd het het economisch centrum van Europa.
Dat trok veel mensen aan. Handelaren, gelukzoekers, vluchtelingen uit het oosten van de Republiek en natuurlijk ook buitenlanders. Dus moest er volop worden gebouwd om al die mensen een dak boven hun hoofd te geven.
De komende lessen onderzoeken we hoe Amsterdam groeide? Waar werd gebouwd en hoe die huizen eruit zagen. Daarna maken we een maquette van de straten rondom het Damrak.
Klik op het icoontje hierboven om een animatie te bekijken over de groei van Amsterdam.
Het icoon hierboven bevat een link naar de site 'Amsterdam monumentenstad'.
Onze aanpak
- We verdelen de taken, maar wisselen elkaar ook af.
- In principe heeft iedereen zich beziggehouden met het onderzoek, maar niet iedereen hoeft mee te helpen met he maken van de maquette.
- Een blok bestaat uit 6 lessen, maar weer intekenen voor een volgend blok mag ook.
Gelukkig hebben jullie in periode één, bij het vak tekenen, al ervaring opgedaan met het tekenen van gevels en het maken van een 3D-weergave.
Hiernaast vind je de link naar het Rijksmuseum waarmee je eerder hebt gewerkt > hier.
We proberen de maquette op een bepaalde schaal te maken, dus komt er ook enig rekenwerk bij kijken.
Dat is in het begin een van de belangrijkste onderdelen, want niet alleen de huizen worden op schaal gemaakt, maar natuurlijk ook de grachten. Bovendien moet de stadsplattegrond eerst worden gemaakt en beschilderd. Tegelijkertijd worden de huisjes getekend, uitgesneden, gekleurd en in elkaar gezet. En zoals hierboven al vermeld, komt er ook uitleg over de groei van Amsterdam.
Best veel werk als je dit allemaal leest. We zien wel hoe ver we komen.
Nog wat informatie over de afmetingen van de grachtenpanden en de grachten.
- We gaan uit van gemiddelden. Een gemiddeld grachtenpand (met uitzondering van de dubbelhuizen langs andere delen van de grachten) heeft de volgende maten:
- breedte: 8 meter
- diepte: 16 meter
- hoogte: gemiddeld tussen de 10 - 15 meter, met uitschieters tussen de 15 - 20 meter
Dat de huizen zo smal en diep waren, had de volgende reden: Net als nu moesten de eigenaren belasting betalen. De hoogte daarvan werd bepaald door de breedte van het huis. Om toch nog een behoorlijk woonoppervlak te hebben, waren de huizen lang. Daarachter lag ook nog vaak een tuin. Deze tuinen waren vaak bijna- of net zo lang als het huis zelf. De reden? In die tijd mocht maar de helft van het bouwoppervlak worden gebruikt voor het huis. De rest bleef over en daar kon je dan het beste iets leuks van maken, dus een tuin.
Om achter de hoogte te komen van de huizen in ons gebied, klik je op de link > hier
De grachten zijn gemiddeld zo'n 27 meter breed en 2,40 meter diep.
Veel grachtenhuizen hebben aan de voorzijde een aparte gevelsteen,
voorbeelden klik op de link > hier
Tijdens de eerste bijeenkomst kwam naar voren dat een schaal van 1:200 het beste is.
Een huis heeft dan de volgende afmetingen:
- breedte: ongeveer 4 - 5 cm
- lengte: ongeveer 6 - 8 cm
- hoogte: ongeveer 5 - 7 cm, eventueel gevel erop 1 - 2 cm
Niet alle huizen zijn even hoog, lang of breed, dus kan je met de afmetingen een beetje 'spelen'.
In dit gedeelte van de maquette zijn er geen tuinen. De ruimte om te bouwen in de 16e en 17e eeuw was in 'ons gebied' klein en er moesten veel mensen kunnen wonen.
Het water aan het Damrak is breder dan de grachten, omdat het vroeger een kleine haven was.
De breedte is ongeveer 35 - 40 meter. De lengte van dat stuk is zo'n 200 meter. De breedte van de straat is hier ongeveer 6 meter.
De plattegrond is dus 100 cm lang en 50 cm breed.