Salisbury residents bemused by unfolding spy poisoning drama
Voormalige dubbelspion Skripal aangevallen met zenuwgas
NOS, 8 maart 2018
De voormalige Russische dubbelagent Sergej Skripal en zijn dochter Julia zijn zondag gericht aangevallen met een zenuwgas, met het doel hen te vermoorden. Dat heeft het hoofd van de antiterreureenheid van de Britse politie, Mark Rowley, gezegd in Londen. Hij wilde niet zeggen welk gas het is.
Ook wil de politie niet speculeren over het motief achter de aanval. Minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson wees gisteren met de beschuldigende vinger naar Rusland, maar daarvoor is kennelijk nog geen ander bewijs dan dat Skripal een voormalige Russische spion is.
Skripal en zijn dochter liggen nog altijd in kritieke toestand in het ziekenhuis. De autoriteiten hebben niets gezegd over hun overlevingskansen. Volgens Sky News zijn ze nog in coma. Ook de politieman die als eerste bij hen was, is er slecht aan toe. Volgens de politie is er verder geen grote bedreiging voor de volksgezondheid.
Onopvallend
Skripal werd in 2006 in Rusland veroordeeld tot dertien jaar strafkamp, omdat hij gewerkt zou hebben voor de Britse dienst MI6, maar werd later bij een spionnenruil vrijgelaten. Hij leidde een onopvallend leven in Salisbury, een stadje in het zuiden van Engeland. Het is niet duidelijk waarom Rusland hem jaren na dato uit de weg zou willen ruimen.
Wel bericht de BBC dat hij voor Britse militairen lezingen heeft gehouden over de Russische inlichtingendiensten. Zijn dochter Julia woonde en werkte in Moskou, maar bezocht haar vader geregeld.
Restaurant en pub
De 66-jarige Skripal en zijn 33-jarige dochter werden zondagmiddag bewusteloos gevonden voor een
winkelcentrum in Salisbury. Rowley riep vanavond opnieuw iedereen die informatie kan geven, op zich
te melden. De politie wil vooral spreken met mensen die tussen 13.00 uur en 16.00 uur aten en dronken
in het nabijgelegen Italiaanse restaurant Zizzi of The Bishop's Mill-pub. Beide horecagelegenheden
blijven voorlopig gesloten.
Volgens Rowley gaat het onderzoek in Salibury waarschijnlijk nog enkele dagen duren.
Aan de zaak wordt 24 uur per etmaal gewerkt door honderden specialisten, zei hij.
Niet in de keuken
Deskundigen zeggen tegen Britse media dat voor het maken van zenuwgas veel expertise nodig is en dat het in een speciaal laboratorium moet gebeuren. Anders is de kans groot dat de maker zelf om het leven komt. "Je maakt het niet in de keuken", zegt een anonieme expert in The Guardian.
Een andere deskundige bevestigt dat de fabricage van zenuwgas geen kleinigheid is. "Zelfs Islamitische Staat kan het niet". Ook criminelen worden niet in staat geacht zenuwgas te maken.
Historisch stadje Salisbury: geen toeristen, maar commando's en nucleaire experts
NOS, 11 maart 2018
Een week na de vergiftiging van de Russische spion Sergej Skripal en zijn dochter Julia, is in het rustige stadje Salisbury nog niets zoals het was. Normaal is het een levendige stad, bekend om de 13e-eeuwse kathedraal en vol met toeristen die het nabijgelegen Stonehenge bezoeken.
Nu zijn de straten leeg, gebouwen afgezet en hele gebieden zijn hermetisch afgesloten. Er lopen militairen, commando's, forensisch specialisten, bomexperts en specialisten in chemische oorlogsvoering. In totaal zijn het bijna 200 man, op zoek naar sporen van het dodelijke zenuwgif. Als bewijsmateriaal, maar ook om alle gif te verwijderen.
Reiniging
Auto's die op de route staan waar Skripal heeft gelopen, worden weggesleept, net als objecten die mogelijk besmet zijn. Ook de politiewagen die als eerste bij de slachtoffers was, de ambulance en de traumahelikopter, zijn naar een plek buiten de stad gebracht voor onderzoek en reiniging.
Op het anders zo stille kerkhof, waar de vrouw en zoon van Skripal liggen, is het een komen en gaan van onderzoekers, Skripals echtgenote overleed zes jaar geleden aan kanker, zijn zoon vorig jaar door onbekende oorzaak in Sint-Petersburg. Wat de politie op het kerkhof zoekt, is niet duidelijk. Volgens een woordvoerder zullen de graven van de twee niet worden geopend.
Afgelopen zondag werd oud-spion Skripal bewusteloos aangetroffen op een bankje, samen met zijn dochter. Volgens de politie zijn ze het slachtoffer van een moordpoging met zeldzaam zenuwgas. Ook de agent die eerste hulp verleende, ligt in kritieke toestand in het ziekenhuis.
De Britse antiterreurpolitie heeft het onderzoek in handen. Dat duidt op vermoedens dat er buitenlandse betrokkenheid is bij de moordpoging.
Minister Rudd van Binnenlandse Zaken belegde daarom voor de tweede keer een COBRA-bijeenkomst, waar ze met verschillende veiligheidsdiensten spreekt over de voortgang van het onderzoek. De COBRA (Cabinet Office Briefing Room) is een veiligheids-comité dat gebruikelijk alleen bijeen wordt geroepen bij terreur en nationale rampen. Na de bijeenkomst zei minister van Defensie, Tobias Ellwood, dat Groot-Brittannië de zaak met de NAVO-bondgenoten wil bespreken.
Wraak
Alle aanwijzingen gaan in dezelfde richting: die van Moskou. Rusland zou wraak hebben willen nemen op de oud-spion, die vroeger een hoge functie had bij de militaire inlichtingendienst. Skripal werd in 2006 veroordeeld tot dertien jaar strafkamp wegens hoogverraad, maar werd in 2010 vrijgelaten bij een spionnenruil.
Als blijkt dat Rusland inderdaad achter de actie zit, zal Groot-Brittannië strafmaatregelen nemen, zegt de Britse premier May. En die zullen niet mals zijn, dreigt ze.
Skripal zelf is bij bewustzijn, maar artsen noemen zijn toestand nog kritiek. Dochter Julia ligt nog in coma.
May: Rusland zeer waarschijnlijk achter aanval met zenuwgas
NOS, 12 maart 2018
Premier May heeft in het Lagerhuis gezegd dat het zenuwgas waarmee de voormalige Russische dubbelspion Skripal in Engeland is aangevallen, in Rusland is ontwikkeld. Ze zei verder dat het zeer waarschijnlijk is dat Rusland verantwoordelijk is voor de aanval.
May wil op de kortst mogelijke termijn uitleg van Moskou. De Russische ambassadeur moet morgen met een verklaring komen. De premier wees erop dat overlopers in Russische ogen een gerechtvaardigd
doelwit voor een aanslag zijn, zoals dat ook gebeurd is met de Russische overloper Litvinenko, die in 2006 in Engeland werd vergiftigd.
De Britse regering bereidt maatregelen voor als de Russische betrokkenheid bij de aanval op Sergej Skripal is bewezen. Zoals de zaken er nu voor staan, is Rusland ofwel direct verantwoordelijk voor de aanval, of Rusland heeft toegestaan dat het zenuwgas in handen van anderen is gekomen, verklaarde May. Ze plaatste de waarschijnlijke Russische betrokkenheid in een groter internationaal kader, waarbij ze wees op de agressieve houding van Rusland, zoals bij de annexatie van De Krim.
Zenuwgas
Het middel dat gebruikt is bij de aanval op Skripal is door de Britten geïdentificeerd als onderdeel van het zenuwgas 'Novitsjok'. Minister Johnson van Buitenlandse Zaken heeft de Russische ambassadeur in Londen te verstaan gegeven dat hij volledige openheid van zaken moet geven over het Novitsjok-programma van het Russische leger aan de VN-organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens.
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zegt in een eerste reactie dat de verklaring van May een provocatie is die een politieke achtergrond heeft. Woordvoerder Maria Zacharova noemde het debat in het Lagerhuis over de affaire een circusachtige show.
Eerder vandaag sprak president Poetin al laconiek over het incident. "Laat de Britten het eerst maar eens tot de bodem uitzoeken, dan komen wij met een reactie."
Spionnenruil
Skripal werd in 2004 in Moskou gearresteerd, wegens spionage voor het Westen. Hij werd veroordeeld tot 13 jaar gevangenisstraf. In 2010 kwam hij vrij, als onderdeel van een spionnenruil, om in Engeland te gaan wonen.
Vorige week zondag werd Skripal (66) samen met zijn dochter Julia (33) bewusteloos aangetroffen op een bank in Salisbury. Onderzoek toonde dagen later aan dat ze waren geveld door een aanval met zenuwgas. Beiden liggen nog altijd in kritieke toestand in het ziekenhuis, net als een politieagent die het stel als eerste benaderde.
May zei dat ze het ongeduld van de bevolking deelt over de affaire, maar dat zorgvuldig onderzoek geboden is. Daarbij zijn honderden politiemensen betrokken.
